مقدمه ای بر نوروز
روز سیزدهم از نوروز به نام سیزده به در نامگذاری شده است که به معنای واقعی کلمه در زبان پارسی به معنای خلاص شدن از سیزده است. در این روز، خانواده ها به فضای سبز می روند و سیزده خود را بدر می کنند. در این روز مردم سبزه های خود را به نمادی از بازگشت گیاه به طبیعت، درون آبی روان می اندازند.
آغازگرهای تاریخی
نوروز یک جشنواره است که قدمتی هزار ساله دارد و همچنین تا حدودی ریشه در سنت مذهبی زرتشت دارد. در میان عقیده های مختلف، زرتشتی ها بر مفاهیم وسیع مانند کار مربوط به خیر و شر در جهان و اتصال انسان ها به طبیعت تأکید دارند. امروزه تعداد زیادی از جوامع زرتشتی در سراسر جهان و بزرگترین آن ها در جنوب ایران و هند وجود دارند.
ریشه های فرهنگ ایرانی
مردم در سراسر جهان نوروز را جشن می گیرند، اما سرچشمه آن در منطقه جغرافیایی به نام “Persia” در شرق و آسیای مرکزی می باشد. فرهنگ متمایز بر اساس زبان، غذا، موسیقی و دیگر فعالیت ها که در میان بسیاری از مردم و گروه های قومی، پرورش یافته است. جشن نوروز در میان جوامعی که تحت تأثیر این فرهنگ قرار گرفتند، مورد محبوبیت زیادی قرار گرفته است. در حالی که منطقه ای تحت عنوان “پرسیا” دیگر وجود ندارد، اما هنوز هم سنت های نوروز در میان مردم در افعانستان، ایران، عراق، تاجیکستان، ازبکستان، آذربایجان، هند، پاکستان، ترکیه، کانادا و ایالات متحده، هنوز ادامه دارد.
نوروز تعطیلاتی است که توسط اقوام مختلف قومی، جشن گرفته می شود با این حال، برای جامعه پارسی، نوروز بسیار ویژه است و به عنوان سال نو معنوی، شناخته می شود.
نوروز از دو واژه ترکیبی فارسی تشکیل شده که اولین کلمه ” now” به معنای جدید و کلمه دوم ” ruz” به معنی روز می باشد که ترکیب این دو کلمه با هم لغت ” روز جدید” را به وجود می آورد. نوروز و جشن هایی که گرفته می شود، سال نو بسیاری از جوامع ایرانی و آسیای مرکزی تلقی می گردد. شروع دقیق سال نو زمانی رخ می دهد که فصل زمستان به بهار تغییر کند. جشن نوروز نشان دهنده تجدید زمین است که به همراه بهار آمده است. جشن نوروز شباهت های بسیاری با جشنواره های دیگری مانند عید پاک که توسط مسیحیان گرفته می شود، دارد.
چهارشنبه سوری: سنت های آتش سوزی
در آخرین چهارشنبه سال، به نام چهارشنبه سوری در میان مردم پارسی، جشن گرفته می شود. در طول شب، مردم به خیابان ها آمده و آتش های کوچک را در خیابان به پا می کنند و همراه با فریاد زدن از روی آتش می پرند و جمله زردی من از تو، سرخی تو از من را می گویند که این جمله در زبان پارسی به معنای، May my sickly pallor be yours and your re d glow be mine”” باشد. با این عبارت، شعله ها به صورت نمادین، همه چیزهای ناخوشایندی که در سال گذشته اتفاق افتاده را از بین می برد.
لحظه دقیق تحویل سال
بعد از چهارشنبه سوری، مردم منتظر لحظه تحویل سال می شوند زمانی که، نقطه اعتدالین ربیعی اتقاق بیفتد، در زبان پارسی، سال تحویل می شود. امروزه مردم با جستجو کردن در اینترنت و یا روزنامه ها از زمان تحویل سال مطلع می شوند در حالی که مردم در زمان های گذشته، زمانی که حاجی فیروز به محله ها می آمد و آواز می خواند متوجه نزدیک شدن سال نو می شدند. حاجی فیروز معمولا یک لباس ساتن قرمز می پوشد و صورت خود را سیاه می کند.
چند دقیقه مانده به زمان تحویل، خانواده ها و دوستان کنار هم جمع می شوند و منتظر لحظه تحویل سال می شوند همچنین بعد از لحظه تحویل سال، خانواده ها برای هم آرزوی سالی پر از خیر و برکت می کنند. بزرگترها براساس سنت های گذشته به افراد کوچکتر هدیه می دهند و شیرینی و آب نبات توزیع می کنند.
هفت سین
از جمله مهمترین فعالیت در جشن نوروز، چیدن هفت سین است. هفت سین به معنای میزی با هفت چیزی است که با حرف “سین” آغاز شده باشد. برخی از نمادهای آن عبارت اند از:
سماق ( ادویه خرد شده از توت هایی خاص): برای طلوع آفتاب و ادویه ای برای زندگی.
سنجد( میوه خشک و شیرین از درخت سدر): برای عشق و محبت.
سرکه: برای صبر و سن.
سیب: برای سلامتی و زیبایی.
سیر: برای سلامتی.
سمنو(پودینگ گندم): برای باروری و زندگی شیرین.
سبزه: برای تولد دوباره و تجدید طبیعت.
از دیگر نمادها، قراردادن آینه بر روی میز است تا نشان دهنده نمادی از انعکاس در سال گذشته باشد همچنین ماهی قرمز نشان دهنده یک زندگی جدید، تخم مرغ های رنگی نشانی از باروری، سکه نمادی از رفاه در سال جدید، گل ها به عنوان نماد بهار و شمع به عنوان نمادی برای تابش نور و شادی می باشد. علاوه بر این نشانه ها، بعضی از خانواده ها قرآن، شاهنامه و یا داستان های حماسی که در حدود سال 1000 میلادی نوشته شده است را روی میز مربوطه قرار می دهند.
سماق ( ادویه خرد شده از توت هایی خاص): برای طلوع آفتاب و ادویه ای برای زندگی.
سنجد( میوه خشک و شیرین از درخت سدر): برای عشق و محبت.
سرکه: برای صبر و سن.
سیب: برای سلامتی و زیبایی.
سیر: برای سلامتی.
سمنو(پودینگ گندم): برای باروری و زندگی شیرین.
سبزه: برای تولد دوباره و تجدید طبیعت.
از دیگر نمادها، قراردادن آینه بر روی میز است تا نشان دهنده نمادی از انعکاس در سال گذشته باشد همچنین ماهی قرمز نشان دهنده یک زندگی جدید، تخم مرغ های رنگی نشانی از باروری، سکه نمادی از رفاه در سال جدید، گل ها به عنوان نماد بهار و شمع به عنوان نمادی برای تابش نور و شادی می باشد. علاوه بر این نشانه ها، بعضی از خانواده ها قرآن، شاهنامه و یا داستان های حماسی که در حدود سال 1000 میلادی نوشته شده است را روی میز مربوطه قرار می دهند.
یکی دیگر از نمادهای مهر در کنار هفت سین، یک کتاب حافظ است. حافظ در قرن چهاردهم میلادی در سرزمین ایران زندگی می کرد به طوری که بسیاری از ایرانیان، حافظ را شاعر ملی خود می دانند، همچنین از لحاظ اهمیت برای ایرانیان مانند شکسپیر است.
غذاهای ویژه نوروز
درست مثل سایر جشن های فرهنگی، بسیاری از غذاهای مخصوص در نوروز، بسته به نوع کشور، تهیه می شود. یکی از این غذاها “سوپ رشته فرنگی” است که معمولا در روز اول نوروز تهیه می شود. تصور می شود که این غذا به دنبال خود خوشبختی را به ارمغان می آورد. از دیگر غذاها ماهی پلو است که به دنبال خود طبیعت بهار را به همراه می آورد.
روز آخر نوروز( سیزده بدر)
روز سیزدهم از نوروز به نام سیزده به در نامگذاری شده است که به معنای واقعی کلمه در زبان پارسی به معنای خلاص شدن از سیزده است. در این روز، خانواده ها به فضای سبز می روند و سیزده خود را بدر می کنند. در این روز مردم سبزه های خود را به نمادی از بازگشت گیاه به طبیعت، درون آبی روان می اندازند.
نظرات
تاکنون نظری ثبت نشده.