طرح کارت پستال روز والنتاین حدود 1915 میلادی

روز والنتاین یا روز عشق در فرهنگ مسیحی سده های میانه و سپس فرهنگ مدرن غربی روز ابراز عشق است که به صورت سالانه برگزار می‌شود. این مناسبت هر سال در روز ۱۴ فوریه برابر ۲۵ بهمن ماه و بعضی سال‌ها ۲۶ بهمن ماه برگزار می‌شود.

سابقه تاریخی روز والنتاین به جشنی که به افتخار قدیس والنتین در کلیساهای کاتولیک برگزار می‌شد، باز می‌گردد. روز والنتاین برگرفته از سنن روم باستان و مسیحیت می‌باشد. این ابراز عشق معمولاً با فرستادن کارت والنتاین یا خرید هدایایی مانند گل سرخ انجام می‌شود.

تاریخچه کامل و دقیق والنتاین در دست نیست و آنچه از پیشینه این روز می‌دانیم با افسانه درآمیخته ‌است.

امروزه کلیسای کاتولیک به این نتیجه رسیده ‌است که حداقل سه قدیس به نام والنتین یا والنتیوس وجود داشته‌اند که همگی به قتل رسیده‌اند، به همین دلیل چندین افسانه سعی در بازگوئی تاریخچه این آیین دارند.

طبق یک افسانه مشهور در سده سوم میلادی، در روم باستان در دوران فرمانروایی کلاودیوس دوم کشیشی به نام والنتین می‌زیسته است. کلودیوس عقیده داشت مردان مجرد نسبت به آنانی که همسر و فرزند دارند سربازان جنگجوتر و بهتری هستند. از این رو ازدواج را برای مردان جوان امپراتوری روم قدغن می‌کند. والنتین معتقد بود که این حکم ناعادلانه است؛ لذا مخفیانه عقد سربازان رومی را با دختران محبوبشان جاری می‌کرد. هنگامی که کلاودیوس این امر را دریافت؛ والنتین را به مرگ محکوم کرد.

افسانه دیگر می‌گوید شاید کشیش والنتین به علت نجات دادن و فراری دادن مسیحیان از آزار و شکنجه رومیان کشته شده باشد.

مطابق یک افسانه، کشیش والنتین خود عاشق دختر زندانبانش شده و نخستین کارت والنتین را خود او قبل از مرگش برای آن دختر فرستاد و در آن نوشت «از طرف والنتین تو».

کشیش والنتاین احتمالاً زمانی حدود سال ۲۷۰ میلادی به قتل رسیده ‌است. در حالی که برخی بر این نظر هستند که روز والنتاین، سالگرد مرگ یا به خاکسپاری والنتین است، گروه دیگر معتقدند کلیسای کاتولیک به منظور مسیحی سازی یک سنت باستانی و مشرکانه لوپرکالیا که در روم مرسوم بوده، این تاریخ را برگزیده ‌است. تا اواخر قرن پنجم میلادی در امپراتوری روم جشن لوپرکالیا به مناسبت باروری برگزار می‌شد. در سال ۴۹۸ میلادی، پاپ ژلازیوس یکم برگزاری جشن لوپرکالیا را ممنوع کرد. وی روز ۱۴ فوریه را به عنوان روز والنتاین اعلام کرد، تا با اعمال مشرکانه مقابله کند.

در سده‌های میانه اروپا، بخصوص در انگلستان و فرانسه، والنتاین یکی از محبوب ترین قدیسان بوده ‌است. بخصوص همزمانی شروع جفت گیری پرندگان با روز والنتاین، این باور را که روز والنتاین به واقع، روز عشاق است، تشدید کرد.

قدیمی ترین یادبود والنتاین که امروز در دست می‌باشد، مربوط به چارلز دوک اورلئان است. وی که در پی شکست در نبرد آزینکورت در برج لندن زندانی بود نامه ای را در سال ۱۴۱۵ برای معشوقه‌اش نوشت که اکنون در مجموعه دستنویس های کتابخانه بریتانیایی نگهداری می‌شود.

برخی بر آنند که والنتاین فراتر از سنتی غربی است که پیش از این در بسیاری کشورهای جهان موجود بوده ‌است. در کشور چین، روزی مشابه والنتاین موجود است که تحت عنوان«شب هفت‌ها» نامیده می‌شود. برابر با افسانه‌ای چینی، پسر گاوچران و دختر بافنده، در هفتمین روز هفتمین ماه از تقویم قمری در آسمان با یکدیگر ملاقات کردند. آخرین «شبِ هفت ها» در ۳۰ اوت ۲۰۰۶ بود. روایتی دیگر از این روز با اندکی تفاوت نسبت به چین، در ژاپن نیز موجود است که از آن به عنوان«تاناباتا» یاد می‌گردد و برابر با هفتم ژوئیه تقویم خورشیدی‌ست. در کشور مصر، روز عشق دیگری موجود است که برابر با ۴ نوامبر هر سال است. در کره جنوبی، در ۱۱ دسامبر هر سال، روزی تحت عنوان «روز پِپِرو» موجود است که در آن زوج‌های جوان هدایایی به یکدیگر تقدیم می‌کنند.

در ایران باستان دو جشن از جهاتی با والنتاین مشابهت داشته است. یکی جشن مهرگان که در شانزدهم مهر ماه برگزار می‌شده و در آن مردم به یکدیگر هدیه می‌داده‌اند و دیگر جشن اسفندگان یا سپندارمذگان بوده که پنجم اسفند برگزار می‌شده و مردان به همسران خود هدیه داده و از آنها تجلیل می‌کرده و بر تخت می‌نشانده‌اند.

قلم پارولا مونته گراپا

از جمله رسوم روز والنتاین در کشورهای اروپایی و آمریکایی دادن شکلات به عنوان هدیه روز والنتاین از شهرت خاصی برخوردار است. تزیین شکلات و پختن انواع آن نیز از آداب این روز به شمار می‌رود.

اما در میان این همه هدایای زیبا و جذاب، میتوان متفاوت نگاه کرد و در روز بزرگداشت عشق، خاطرات عاشقانه را با قلم ثبت نمود تا برای همیشه ماندگار بماند. با قلم جادوی عشق را جاودانه سازیم …

منبع: Wikipedia